Tu zaszła zmiana - Stara Plebania

Krótka historia budynku

 Historycy sugerują, iż główną fundatorką budynku była starościna Ludwika z Melinów Ryx, żona starosty piaseczyńskiego Franciszka Ryxa. Ludwika Ryxowa zmarła 15 marca 1794 roku, czyli tuż przed wybuchem powstania kościuszkowskiego, drewniana plebania spłonęła w kilka miesięcy później i jeśli Ryxowa planowała przekazać fundusze na piaseczyński kościół, to raczej nie myślała o plebanii, bo za jej życia jeszcze stała. Około roku 1800 probostwo piaseczyńskie objął brat Ludwiki- Franciszek Melina (Melini). Na stronie internetowej ArchWwa czytamy: „W czasie insurekcji kościuszkowskiej, w 1794 r. przez dwa miesiące, kwaterowało w kościele wojsko. Rosjanie zdewastowali jego wnętrze i spalili plebanię. Z chwilą objęcia probostwa w 1803 r. przez  ks. Franciszka Melinę, przy udziale architekta Giuseppe Borettiego i budowniczego Schwarze, podjął on starania zmierzające do przeprowadzenia remontu kościoła oraz uporządkowania otoczenia. Przygotowano też plany ogrodzenia przykościelnego cmentarza”. Należy tu zaznaczyć, że Piaseczno po insurekcji powstawało z popiołów. Proboszcz dysponujący majątkiem siostry mógł zadecydować, na co przeznaczyć część funduszy. Jednoznacznego dokumentu kto był fundatorem plebani, niestety nie ma. Jest też wersja, że to sam dawny starosta Franciszek Ryx odbudował z własnych funduszy plebanię. Franciszek zmarł w 1799 r., czyli w 5 lat po insurekcji kościuszkowskiej, czyli w tym czasie mógł przyczynić się do odbudowy budynku plebanii. Podsumowując, można stwierdzić, że plebania mogła być odbudowana na przełomie wieków XVIII i XIX i była fundowana przez rodzinę Ryxów, którzy pozostawali w Piasecznie do lat 30. XIX w.

Czekamy na finał przebudowy i ekspozycje muzealną

Dziś finalizuje się przebudowa plebanii, została odtworzona bryła budynku, pozostały stare piwnice, które też, tak jak pozostałe kondygnacje, będą mieścić ekspozycję Muzeum Miasta Piaseczna, które niedługo się tu  wprowadzi. Dobudowano ganek z tympanonem, który na wniosek grupy historyków z Zespołu Konsultacyjnego, ma być jeszcze dopracowany. Czyli to, co widzimy na zdjęciu z maja 2023 r., ulegnie zmianie. Dla zwiedzających niespodzianka: została w środku budynku wybudowana winda, która ułatwi starszym osobom, oraz mającym problem z chodzeniem po schodach łatwy dostęp do poszczególnych poziomów budynku. I na koniec wisienka na torcie: odnalazłam plan budynku z 1869 r. i publikuję tu rysunek dla interesujących się zabytkami piaseczyńskimi.