Bez paliw stałych do 2030 r. - konsultacje uchwały antysmogowej

Mazowiecki samorząd przygotowuje zaostrzenie przepisów. Wszystkie piece i kominki na paliwa stałe miałyby zniknąć do 2030 roku. Swoje uwagi do projektu uchwały antysmogowej można składać do połowy sierpnia.

Chodzi o nowelizację przyjętej przez Sejmik Mazowiecki w 2017 roku uchwały. Zgodnie z projektem do 1 lipca 2030 roku zostanie wprowadzony całkowity zakaz używania paliw stałych ()(np. węgla, drewna, pelletu itp.) w Warszawie i podwarszawskich powiatach - tzw. obszar NUTS2. Jedynie mieszkańcy, którzy wymienili swoje instalacje na zgodne z założeniami wcześniej wprowadzonego ekoprojektu w okresie od 11 listopada 2017 do 30 czerwca 2030, będą mogli z nich korzystać do końca ich żywotności. W samej Warszawie zaś, na mocy porozumienia z władzami stolicy, już od lipca 2024 r. będzie obowiązywał zakaz palenia węglem.

Oprócz nowych regulacji projekt uchwały wydłuża o pół roku czas na wymianę bezklasowych kotłów i kominków niespełniających wymogów ekoprojektu. Zakaz ich stosowania zacznie obowiązywać 1 lipca 2023 r.

Zdrowie jest najważniejsze

- Chcemy, by na ten temat wypowiedziały się lokalne samorządy, mieszkańcy, różne organizacje czy producenci – mówił podczas zorganizowanego w piaseczyńskim CEM spotkania Marcin Podgórski, dyrektor departamentu gospodarki odpadami, emisji i pozwoleń zintegrowanych urzędu marszałkowskiego. Podkreślał, że zaostrzenie przepisów wynika z faktu, że dotychczasowe przynoszą niewielką poprawę jakości powietrza. A jednocześnie dane dotyczące skutków zdrowotnych oddychania zanieczyszczonym powietrzem przez mieszkańców są bardzo niepokojące.

Szacuje się, że na Mazowszu z powodu smogu umiera przedwcześnie ok. 6 tys. osób w ciągu roku. Problem pogłębia się w okresie jesienno-zimowym i jest szczególnie dotkliwy na obszarach o większym zagęszczeniu domów i mieszkań. To głównie skutek niskiej emisji, czyli zanieczyszczeń powstających przez palenie w piecach i kominkach. A jak wynika z analiz, które przeprowadziło dla urzędu marszałkowskiego Europejskie Centrum Czystego Powietrza, nowe rozwiązania pozwolą uniknąć niemal 2 tys. zgonów rocznie oraz ponad 1,4 tys. hospitalizacji z przyczyn oddechowych wśród mieszkańców Mazowsza.

Czytaj także: Pożegnanie z kominkami

Większość chce ograniczeń

Zlecone przez samorząd mazowiecki badania pokazały, że około 2/3 mieszkańców Warszawy i powiatów podwarszawskich wyraża pełne lub częściowe poparcie dla zakazu palenia paliwami stałymi.

– Problem w wielu miastach pod Warszawą jest nawet większy niż w stolicy. Występuje tam gęsta zabudowa i wiele domów jednorodzinnych bez dostępu do sieci elektrociepłowniczej. By walczyć o lepsze powietrze, należy wykorzystać wszelkie możliwe narzędzia, w tym także delegację ustawową dającą nam podstawę do wprowadzenia „uchwały antysmogowej” odpowiadającej właśnie na regionalne i lokalne uwarunkowania – mówi dyrektor Podgórski.

Linijka, marchewka i kij

Samorządy lokalne we własnym zakresie podejmują różne działania, które mają na celu ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery.

- Nasze działania podzieliłbym na trzy rodzaje: badamy sytuację, wspieramy i zachęcamy do wymiany źródeł energii oraz karzemy, czyli linijka, marchewka i kij – zażartował burmistrz Daniel Putkiewicz mówiąc zarówno o podejmowanych przez gminę Piaseczno działaniach, które mają na celu poprawę jakości powietrza, jak i związanych z tym problemach.

- Trzeba pamiętać, że na realizację tych zadań potrzeba konkretnych pieniędzy. Nie mówię tylko o ewentualnych dedykowanych środkach, którymi moglibyśmy wspierać mieszkańców w wymianie instalacji, ale o bezpieczeństwie budżetowym. Mając pewność stabilnego wzrostu wpływów do budżetu, możemy podejmować szereg działań, które będą wspierały ochronę powietrza, jak chociażby ulepszanie transportu publicznego. Proponowane co chwilę zmiany podatkowe takiej stabilizacji nie zapewniają – zauważył Putkiewicz. – Obecnie, właściwie przy każdej inwestycji czy działaniu bierzemy pod uwagę, jak będzie to wpływać na niską emisję. Zwiększane co roku środki na komunikację publiczną, wyprowadzenie ruchu samochodowego z centrum miasta, inwestycje w miejską ciepłownię, zakładanie instalacji fotowoltaicznych, nasadzenia zieleni czy programy wsparcia dla mieszkańców, chociażby przy wymianie pieców na paliwa stałe, to główne kierunki naszych działań.

Pełniąca obowiązki naczelnika Wydziału Ochrony Środowiska UG Dorota Krug-Płoska wspomniała o ponad 30 czujnikach, które stale mierzą jakość powietrza na terenie gminy oraz działaniach podejmowanych przez strażników miejskich, w tym z użyciem nowoczesnego drona.

- Prowadzimy też działania edukacyjne, mamy ofertę dotacji na wymianę pieców, ale też wspieramy mieszkańców w przygotowaniu wniosków na dotacje rządowe czy wojewódzkie dotyczące termomodernizacji budynków a następnie ich rozliczeniu – wyliczyła Dorota Krug-Płoska

Jak wziąć udział w konsultacjach?

Uwagi do projektu nowej uchwały antysmogowej można składać za pomocą formularza elektronicznego dostępnego na stronach urzędu marszałkowskiego, pisemnie na adres Departamentu Gospodarki Odpadami, Emisji i Pozwoleń Zintegrowanych UMWM (ul. Kłopotowskiego 5, 03-718 Warszawa) oraz ustnie do protokołu, po wcześniejszym umówieniu wizyty. Termin konsultacji upływa 16 sierpnia.

Czytaj również: Czujniki smogu zawisną w Konstancinie